30 kwietnia 2021 r. uchwalona została ustawa zmieniająca ustawę o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tzw. Ustawa AML). Nowelizacja wprowadziła szereg zmian, które mają sprostać wymogom nałożonym przez tzw. V dyrektywę AML, w celu efektywniejszego przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Zmiany weszły w życie 31 października 2021 r., dlatego warto o nich wiedzieć, aby uniknąć ewentualnych sankcji administracyjnych.
Co nie zmieniło?
Rozszerzony katalog Instytucji obowiązanych
Podmiotami, które ustawa wprowadziła do katalogu instytucji obowiązanych są:
- przedsiębiorcy, którzy nie są innymi instytucjami obowiązanymi, których podstawową działalnością gospodarczą jest świadczenie usług polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego;
- przedsiębiorcy prowadzący działalność polegającą na:
– obrocie lub pośrednictwie w obrocie dziełami sztuki, antykami lub przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami;
– o przechowywaniu dzieł sztuki, antyków lub przedmiotów kolekcjonerskich
w zakresie transakcji równych lub przekraczających równowartość 10 000 euro.
2. Zmiana w definicji pośredników nieruchomości
Zakres stosowania ustawy AML obejmuje jedynie pośredników, którzy pośredniczą, przy zawieraniu umów najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ich części, w których miesięczny czynsz jest większy niż równowartość 10 000 euro.
Na temat zmian dla pośredników nieruchomości przeczytasz tutaj.
3. Zmiana definicji PEP-a
Wprowadzono zapis „inne osoby pełniące funkcje lub stanowiska publiczne w organach państwa lub centralnych organach administracji rządowej”, co pozwoliło określić wyczerpujący katalog tzw. “krajowych PEP-ów“.
Cała lista PEP zawierająca 215 pozycji została wprowadzona Rozporządzeniem, które znajdziesz tutaj.
4. Nowe obowiązki beneficjenta Rzeczywistego
Beneficjent rzeczywisty ma teraz obowiązek przekazania podmiotowi zobowiązanemu do zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych lub powiernikowi, lub osobie zajmującej równorzędne stanowisko w trustach, wszystkich informacji oraz dokumentów niezbędnych do zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych. Termin na przekazanie wszelkich informacji wynosi 7 dni od dnia wpisu podmiotu do KRS oraz dokonania zmian lub wpisu zmian do KRS (w przypadku zmian, które takiego wpisu wymagają dla ich skuteczności).
Niedopełnienie obowiązku jest zagrożone karą pieniężną do wysokości 50 000 zł.
O obowiązkach beneficjenta przeczytasz tutaj.
5. Rozszerzony katalog podmiotów podlegających wpisowi do CRBR
Poniższe podmioty mają obowiązek zgłoszenia oraz dokonania zmian w CRBR:
- trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne
- mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub
- nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu lub na rzecz trust;
- spółki partnerskie;
- europejskie zgrupowania interesów gospodarczych;
- spółki europejskie;
- spółdzielnie;
- spółdzielnie europejskie;
- stowarzyszenia podlegające wpisowi do KRS;
- fundacje.
6. Obowiązek weryfikacji beneficjenta w CRBR
Instytucje obowiązane zobligowane są wykorzystać wszelkie możliwe źródła przy identyfikacji beneficjenta rzeczywistego oraz podejmowaniu uzasadnionych czynności w celu weryfikacji jego tożsamości oraz ustalenia struktury własności i kontroli. Sprawdzenie nie może ograniczać się wyłącznie do CRBR lub rejestru prowadzonego przez państwa członkowskie.
7. Nowe rodzaje działalności regulowanej
- działalność na rzecz spółek i trustów,
- działalność w zakresie walut wirtualnych.
Prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze odpowiadającym działalności regulowanej jest możliwe jedynie po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów albo wpisu do rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych. Z obowiązku są zwolnieni radcowie prawni, adwokaci.
Wpis jest dokonywany na wniosek, złożony w formie elektronicznej ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku.
Prowadzenie działalności regulowanej bez uzyskania wpisu do właściwego rejestru zagrożone jest karą pieniężną w wysokości do 100 000 złotych.
8. Katalog podwyższonego ryzyka
O wyższym ryzyku prania pieniędzy może świadczyć powiązanie stosunków gospodarczych lub transakcji okazjonalnej z:
- ropą naftową,
- bronią,
- metalami szlachetnymi,
- produktami tytoniowymi,
- artefaktami kulturowymi,
- kością słoniową,
- gatunkami chronionymi lub innymi przedmiotami o znaczeniu archeologicznym, historycznym, kulturowym i religijnym lub o szczególnej wartości naukowej.