1. Fundacja i stowarzyszenie jako instytucje obowiązane

 
Zgodnie z ustawą z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tzw. Ustawa AML) fundacje i stowarzyszenie są uwzględnione w katalogu instytucji obowiązanych. Oznacza to spełnienie szeregu obowiązków jakie narzuca Ustawa AML, o czym przeczytacie tutaj.
Nie każda jednak fundacja i stowarzyszenie będzie instytucją obowiązaną.
 

Art. 2 ust. 1 pkt 21 Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu

„Instytucjami  obowiązanymi są: (…) fundacje ustanowione na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz.U. z 2020 r. poz. 2167) w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane

 

Art. 2 ust. 1 pkt 22 Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu

Instytucjami obowiązanymi są: (…) stowarzyszenia posiadające osobowość prawną, utworzone na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. z 2020 r. poz. 2261), w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane

 

2. Kiedy fundacja i stowarzyszenie stają się instytucją obowiązaną?

 

Zgodnie z zapisami ustawy, fundacja, jak również stowarzyszenie są instytucją obowiązaną w zakresie w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro.

Należy również pamiętać, że nie ma życzenia czy jest to płatność w formie jednorazowej operacji czy jest to kilka operacji, które wydają się być ze sobą powiązane, czyli na przykład w ramach jednej umowy lub jednego świadczenia, darowizny, rozbitej na kilka mniejszych kwot, z zamiarem uniknięcia obowiązku rejestracji. 

Ale od kiedy tak naprawdę organizacja jest instytucją obowiązaną? Otóż moment wejścia do katalogu instytucji obowiązanej powstaje z chwilą dokonania lub przyjęcia transakcji w gotówce na kwotę równą lub przekraczającą 10 000 euro. Jeśli więc fundacje lub stowarzyszenia nie przyjmą lub nie dokonają transakcji w gotówce, na wskazaną powyżej kwotę, nie są instytucją obowiązaną. 

W momencie, kiedy fundacja czy stowarzyszenie stanie się instytucją obowiązaną musi przestrzegać obowiązków wynikających z Ustawy AML, czyli m. in. sporządzić ocenę ryzyka, procedurę wewnętrzną, stosować środki bezpieczeństwa finansowego, etc.

 

3. Zapisy w statucie

 

Warto rozważyć zawarcie odpowiednich zapisów w statucie organizacji, które pozwolą zabezpieczyć fundację oraz stowarzyszenie przed obowiązkiem wdrażania skomplikowanych procedur oraz ewentualnych konsekwencji, w przypadku ich niezastosowania. Zapis taki może polegać na zakazie przyjmowania oraz dokonywania transakcji w gotówce w kwocie równej lub przekraczającej 10 000 zł (lub mniej), również, jeśli kwota ta jest sumą kilku wpłat wynikających z jednej umowy.

 

4. Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

 

Niezależnie od spełnienia powyższy warunków fundacje oraz stowarzyszenia podlegające wpisowi do KRS muszę dokonać zgłoszenia do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni o dnia wpisu do KRS. Więcej o wpisie do CRBR przeczytasz tutaj.