Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi (ZHDK) posiadają pewne uprawnienia i przywileje. Jednym z nich jest prawo korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Niestety często spotykam się z informacją, że prawo to nie jest respektowane, nie każdy wie jakie prawa mu przysługują lub jak się w takiej sytuacji zachować. Artykuł ten powstał, aby uświadomić honorowych dawców co im przysługuje jako pacjentom.
Prawo do opieki zdrowotnej poza kolejnością
„Prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach mają osoby, o których mowa 43 ust. 1 (Honorowy dawca krwi i dawca szpiku);”
W praktyce oznacza to, że ZHDK:
- nie musi stać w kolejce do zarejestrowania w przychodni czy szpitalu
- nie musi stać w kolejce po odbiór wyników
- nie musi stać w kolejce przed wizytą u lekarza
- nie musi stać w kolejce w aptece
Ponadto honorowy dawca krwi nie musi czekać miesiącami na wizytę u lekarza. Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych ambulatoryjnej opiece zdrowotnej (czyli np. poradni specjalistycznych) oznacza, że pacjent powinien zostać przyjęty w dniu zgłoszenia. Jeśli jednak nie jest to możliwe powinien zostać wyznaczony inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej listy oczekujących.
Świadczenie z zakresu opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.
„W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.”
Korzystanie z opieki zdrowotnej poza kolejnością następuje po okazaniu legitymacji Zasłużonego honorowego dawcy krwi.
Co zrobić, jeśli prawa ZHDK nie są respektowane?
Jeśli dana placówka świadczenia zdrowotnego nie gwarantuje należytego przestrzegania praw ZHDK można złożyć skargę do poniższych instytucji.
Wojewódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia właściwy ze względu na siedzibę świadczeniodawcy:
- pisemnie na adres oddziału wojewódzkiego, właściwej dla siedziby świadczeniodawcy delegatury
- na adres poczty elektronicznej
- za pośrednictwem platformy ePUAP
- faksem
- osobiście w siedzibie oddziału lub jego delegaturze
Wszelkie dane kontaktowe znajdziesz tutaj.
Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia:
- Pisemnie na adres 02-528 Warszawa, ul. Rakowiecka 26/30
- Na adres poczty elektronicznej: sekretariat.skargi@nfz.gov.pl
- Za pośrednictwem platformy ePUAP (adres skrzynki ePUAP: /NFZ-Centrala/SkrytkaES)
- Faksem pod nr (22) 572 63 30
- osobiście w siedzibie Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia
Biuro Rzecznika Praw Pacjenta:
- pisemnie na adres biura Rzecznika Praw Pacjenta – dane kontaktowe znajdziesz tutaj.
- na adres poczty elektronicznej – kancelaria@rpp.gov.pl
- za pośrednictwem platformy ePUAP – (adres skrzynki ePUAP: /RzPP/skrytka)
- faksem pod nr (22) 506-50-64
- osobiście w siedzibie Biura Rzecznika Praw Pacjenta
Uwaga!
W przypadku zgłoszenia skargi lub wniosku za pomocą poczty elektronicznej, które nie zostały opatrzone podpisem elektronicznym lub nie zawierają imienia, nazwiska (nazwy) i adresu wnoszącego, pozostawia się bez rozpatrzenia. Wnoszący skargę lub wniosek może zastrzec nieujawnianie swojego nazwiska i adresu. Zastrzeżenie takie jest wiążące.
Pomocne może okazać się również posiadanie przy sobie wzoru oświadczenia o odmowie świadczenia wizyty poza kolejnością, którą odmawiający nam pracownik placówki zobowiązany jest podpisać.
Ochrona pacjenta – ZHDK w praktyce…
Wystąpienie Rzecznika Praw Pacjenta do ministra Zdrowia, w sprawie rozbieżność stanowisk podmiotów leczniczych w aspekcie realizacji prawa dostępu do świadczeń zdrowotnych pacjentów posiadających szczególne uprawnienia
„W ocenie Rzecznika Praw Pacjenta uzasadnione jest przyjęcie interpretacji stosownie do której nie jest zasadne ograniczanie uprawnienia ww. pacjentów wyłącznie do pierwszorazowych wizyt w poradniach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz jego nierespektowania przy badaniach diagnostycznych zalecanych w toku leczenia ambulatoryjnego (np. USG, TK, RM, zabiegi fizjoterapeutyczne w trybie ambulatoryjnym). Powołując się na powyższe stanowisko, Rzecznik Praw Pacjenta uznał za naruszenie zbiorowego prawa pacjenta praktykę jednego z podmiotów leczniczych polegającą na respektowaniu szczególnych uprawnień pacjentów wyłącznie w zakresie pierwszorazowych wizyt w poradniach specjalistycznych, co prowadziło do ograniczenia prawa pacjentów do świadczeń zdrowotnych. Rzecznik nakazał zaniechanie ww. praktyki decyzją z dnia 6 grudnia 2016 r. (znak: RzPP-WPR.45.4.2016.RBR.UM).”.
„Należy ponadto podkreślić, iż pierwszeństwo w korzystaniu z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych ustawowo nie ogranicza się wyłącznie do tzw. pierwszych wizyt, i obejmuje ono cały proces leczenia pacjenta.”.
Linki:
https://archiwum.rpp.gov.pl/gfx/bpp/userfiles/_public/bip/wystapienia_rzecznika/wip-wpr-420-18-2017-es-1-26.07.2017.pdf – Wystąpienie
W miejscach rejestracji pacjentów do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, w miejscach udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej oraz w aptekach, odpowiednio świadczeniodawca albo kierownik apteki uwidacznia pisemną informację o uprawnieniach zasłużonego honorowego dawcy krwi.